Jednym z bardzo poważnych problemów cywilizacyjnych jest nadmierna masa ciała. Prowadzi ona do znacznego zwiększenia ryzyka zachorowania m.in. na cukrzycę i schorzenia układu krążenia. Właśnie dlatego tak ważne jest popularyzowanie zdrowych nawyków dla utrzymania wagi. Jeśli zastanawiasz się jak zmienić swoją codzienność, aby zapobiec zachorowaniu na otyłość, koniecznie poznaj nasze porady!
Czym tak właściwie jest otyłość?
Otyłość jest chorobą przewlekłą i wymaga leczenia. Jej konsekwencje są bardzo poważne – obejmują zaburzenie czynności organizmu, a także problemy psychologiczne i społeczne. Specjaliści podkreślają, że prowadzi do skrócenia oczekiwanej długości życia. W zależności od rodzaju sylwetki wyróżnia się otyłość brzuszną oraz udowo-pośladkową. Odmiana brzuszna jest najgroźniejsza dla zdrowia. Często współwystępuje z insulinoopornością i prowadzi do zachorowania na cukrzycę.
Najprostszym sposobem rozpoznawania otyłości jest obliczenie wskaźnika BMI. Nie jest to jednak w pełni miarodajna metoda. Osoby już zmagające się ze zbyt wysoką wagą, powinny udać się do lekarza i poddać specjalistycznym badaniom (np. tomografii czy bioimpedancji elektrycznej). Obecnie taką diagnostykę można wykonać w praktycznie każdej większej miejscowości – taką możliwość mają, chociażby mieszkańcy miasta Kraków.
Najczęstsze przyczyny problemów z wagą
Aktualny tryb życia w krajach wysokorozwiniętych sprzyja nadwadze i otyłości. Praca siedząca i korzystanie z rozmaitych środków transportu ogranicza aktywność fizyczną. Z tego powodu bardzo łatwo doprowadzić do dodatniego bilansu energetycznego. Wówczas ciało tyje – ilość dostarczanych kalorii jest bowiem większa niż zapotrzebowanie organizmu. Zwiększone ryzyko otyłości występuje u osób o niskim statusie ekonomicznym – nie mają one możliwości na to, aby kupować produkty wysokiej jakości, a ich dieta często opiera się na wysokoprzetworzonej żywności.
Problemy wynikają też z nadmiaru stresu i niewystarczających ilości snu. Bardzo często wywołują one zaburzenia hormonalne i zwiększają apetyt. Warto dbać o planowanie relaksu i wypracować zdrowe nawyki sypialniane. W łóżku powinien się znaleźć wygodny materac – np. jeden z dostępnych w asortymencie sleepmed.pl, który ułatwi przesypianie całych nocy. Przerywany sen zaburza poziom leptyny i greliny – hormonów odpowiedzialnych za odczuwanie głodu i sytości.
Wysoka waga – niebezpieczeństwa
Dla wielu osób otyłość to wciąż choroba, która ma jedynie estetyczny charakter. Jednak nieatrakcyjny wygląd to zaledwie wierzchołek góry lodowej. Z jakimi niebezpieczeństwami wiąże się nadwaga? Należy wyróżnić w szczególności choroby sercowo-naczyniowe, nadciśnienie, nowotwory i cukrzycę typu 2.
Poza tym nie można pominąć konsekwencji społecznych. Osoby otyłe często zmagają się z zaburzeniami odżywiania i depresją. To prowadzi do problemów w funkcjonowaniu w relacjach interpersonalnych i realizowaniem swoich ról życiowych. Choć nieustannie promowana jest równość, osoby ze zbyt wysoką wagą są często dyskryminowane przez pracodawców czy personel medyczny.
Zdrowe nawyki żywieniowe
Co zrobić, aby zapobiegać nadwadze? Podstawa to zdrowe nawyki żywieniowe.
- Regularność – posiłki powinny mieć miejsce średnio co 4 godziny. Ludzki organizm lubi rutynę i powtarzalność. W ten sposób można łatwo nauczyć się reagowania na odczuwanie głodu i sytości.
- Warzywa i owoce – powinny stanowić podstawę diety. Dobrze, jeśli są podstawą każdego z głównych posiłków. Warto kierować się różnorodnością, aby organizm otrzymywał różne witaminy i składniki mineralne.
- Produkty zbożowe pełnoziarniste – zawierają zdecydowanie więcej witamin, błonnika i składników mineralnych. Sytość po nich jest dłuższa.
- Ryby przynajmniej raz w tygodniu – jedzenie ryb to najprostszy sposób na włączenie do diety kwasów omega-3.
- Białko roślinne zamiast zwierzęcego – nie należy traktować mięsa jako jedynego źródła białka. W szczególności mięso czerwone warto zamienić na jaja i rośliny strączkowe.
Psychologiczna strona jedzenia
Aby utrzymać zdrową wagę, warto pracować nie tylko nad tym, z czego składają się posiłki i ile mają kalorii, ale również nad psychologicznym podejściem do jedzenia. Zdrowe odżywianie nie powinno być traktowane rygorystycznie. Dopóki konkretna dieta nie stanie się naturalnym elementem codzienności, stare nawyki z pewnością powrócą. Warto więc dążyć do elastycznego podejścia i traktowania swoich zachcianek z pewną wyrozumiałością. Jeden batonik zjedzony raz na kilka dni nie zniweczy osiągnięć z ostatniego miesiąca. Dopiero codzienne zjadanie czekolady powinno być alarmującym sygnałem. Całkowite odmawianie sobie ulubionych produktów prędzej czy później wywoła frustrację i zniechęcenie do podjętych zmian.
Wiele osób chwali sobie zasadę, zgodnie z którą 80% kalorii w ciągu dnia powinna pochodzić z prozdrowotnych produktów. Z kolei pozostałe 20% to miejsce na ulubioną, przetworzoną żywność, np. kawałek pizzy czy pasek czekolady. Nie warto też odmawiać sobie ulubionych potraw podczas wyjść na miasto. Po prostu odstępstwa od zasad zdrowego odżywiania nie mogą stać się codziennym zwyczajem. Niektóre osoby mają też problem z odróżnieniem głodu od zachcianki. Jest to złożony problem, nad którym warto pracować z dietetykiem lub psychoterapeutą.
Jeśli chcesz żyć zdrowo i zadbać o dobre samopoczucie, koniecznie wprowadź do swojej codziennej rutyny zbilansowane posiłki. Pełnowartościowa dieta połączona z wypoczynkiem i aktywnością fizyczną to jedyny skuteczny sposób na uniknięcie braku energii zmniejszenie ryzyka wystąpienia poważnych chorób cywilizacyjnych.
Przeczytaj też: Czy spanie z pupilem jest higieniczne?